Na een tweetal romans over Salaì, de leerling van Leonardo, keert het koppel Monaldi en Sorti terug naar een literaire thriller rond de figuur van Atto Melani, waarover ze eerder Imprimatur, Secretum en Veritas schreven. Melani is een historische figuur. Hij was uit Lucca afkomstig, werd als castraatzanger opgeleid, kende een rijke muzikale carrière, en raakte verzeild aan het hof van Lodewijk de veertiende, voor wie hij meerdere opdrachten vervulde als ambassadeur of spion. In Mysterium worden de jonge Melani en zijn secretaris door Mazarin aan het Franse hof uitgenodigd. Het woord 'secretaris' moeten we letterlijk opvatten: iemand die geheimen (secreta) kan bewaren. Het is overigens de secretaris die het verhaal vertelt, in de wat bevreemdende jij-vorm: hij spreekt Melani aan.
Op het schip dat de jonge Melani vanuit het groothertogdom Toscane naar Frankrijk brengt bevindt zich een allegaartje van geleerden en filologen. Het schip wordt geënterd door Moorse piraten en komt tot ontploffing, maar de opvarenden kunnen zich in veiligheid brengen op het eiland Gorgone. Op dat eiland bevindt zich een goed verborgen gehouden schat, niet van goud, maar van waardevolle handschriften met meesterwerken uit de Latijnse literatuur. Wie 'verloren handschrift' zegt, denkt natuurlijk aan De naam van de roos van Umberto Eco. Daar is iedereen op zoek naar het tweede deel van de Poëtica van Aristoteles. Ook hier gaan de filologen op zoek naar manuscripten, en komen zo tot een vreselijke ontdekking. De zo bewonderde oudheid heeft nooit bestaan, maar is ontsproten aan het brein van een groep middeleeuwse monniken. Plato, Aristoteles, Cicero, grote namen en gerespecteerde denkers, die gedurende eeuwen de basis gevormd hebben van het onderwijs in de klassieke talen, zijn allemaal hersenspinsels. De zo geroemde Atheense vijfde eeuw voor Christus en het schitterende Romeinse Rijk zijn uitgevonden door een groep gestoorde monniken. Door deze complottheorie staat Mysterium dicht bij een ander, recent werk van Umberto Eco, De begraafplaats van Praag. Ook daar wordt er druk samengezworen, door jezuïeten, vrijmetselaars en vele anderen. De eerste die de samenzweringstheorie over de oudheid heeft gelanceerd is de jezuïet Hardouin (1636-1729), wiens geschriften Monaldi en Sorti hebben bestudeerd. Hij 'ontdekte' een geheime code, vol verwijzingen naar het christendom, die achter de heidense antieke teksten zit. Net als in De naam van de roos wordt er gemoord om het bedrog te verbergen.
Mysterium profileert zich in de eerste plaats als thriller. En dat is het boek ook, maar van de spanning gaat veel verloren, doordat de verhaallijn voortdurend wordt onderbroken door de interessante, maar belerende uitweidingen over de islam, de literatuur van de oudheid, Sparta of het geslacht der engelen. Dat maakt het boek te lang. [Bernard Huyvaert] Masquer le texte

Als castraatzanger Atto Melani schipbreuk lijdt in 1646, strandt hij met zijn reisgezelschap op het eiland Gorgona in de Middellandse Zee. Daar vindt hij in een oude toren sporen van de schat waarnaar hij met zijn medereizigers op zoek was: verloren gewaande meesterwerken uit de Oudheid. Dan begint een speurtocht waardoor hij niet alleen een verband vindt tussen de meesterwerken, maar ook een vijf jaar eerder gepleegde, nooit opgeloste mysterieuze moord ontdekt en die kan oplossen. Dit is het vierde deel in de succesvolle, uiteindelijk zevendelige thrillerreeks over Atto. Het Italiaanse, in Wenen wonende auteursechtpaar gaat in elk deel uit van een schokkende, goed onderbouwde hypothese. In dit deel: dat het Oude Rome, Griekenland en Egypte alleen voortkomen uit de fantasie van middeleeuwse monniken. Zij vertellen meeslepend en geestig, soms te uitgebreid, hun uitstekend met elkaar en een goede plot verweven verhalen die hun hypothese goed ondersteunen en geven een uitstekend tijdsbeeld. Goed vertaald. Met twee appendices, grafschrift, aantekeningen, uitgebreide bibliografie en noot van de vertaler. Kleine druk. Masquer le texte