Een psychologische roman? Een medische thriller? Een sciencefiction verhaal? Chicklit? Zelden een boek gelezen dat zich zowel qua thematiek als qua stijl zo moeilijk laat vastpinnen op één genre. Het leven van Jenna Fox heeft het allemaal in zich. Een even gewaagd als ambitieus project dus, dit Nederlandstalige debuut van de Amerikaanse succesauteur Mary E. Pearson.
De openingsscène zet meteen de toon voor het hele boek: "Vroeger was ik iemand. Iemand die Jenna Fox heette. Tenminste, dat zeggen ze. Maar ik ben meer dan een naam. Meer dan wat ze me vertellen." Aan het woord is de 17-jarige Jenna, twee weken nadat ze ontwaakt is uit een coma dat een jaar van haar leven deed verdwijnen. Doordat ze sinds het ongeluk haar geheugen verloren is, weet ze niet meer wie ze is. Dat zorgt voor een fundamentele vervreemding: haarscherp en bikkelhard registreert en analyseert Jenna haar eigen gedrag en gedachten als waren het die van een buitenstaander. Een glimlach wordt ontleed als een geregisseerde actie, ze noemt zichzelf een ding of beest en praat over zichzelf in de derde persoon.
Om haar eigen ik terug te vinden, moet Jenna vertrouwen op de videotapes van haar kinder- en jeugdjaren en op de buitenwereld. Maar is die buitenwereld wel zo eerlijk? Hier wordt een tweede spanningsboog geïntroduceerd: samen met Jenna vermoedt de lezer dat haar ouders en grootmoeder iets voor haar verbergen. Waarom wordt het ongeluk doodgezwegen? Waarom is het gezin verhuisd sinds het ongeluk? Waarom kreeg ze nooit briefjes of bloemen toen ze in het ziekenhuis lag? En waarom lijkt grootmoeder haar te haten?
Vertwijfeld, maar vastberaden gaat Jenna op zoek naar de waarheid. Ze bekijkt de videobeelden nog eens, zoekt op het internet en ondervraagt haar mysterieuze buurman. Hoe dieper ze graaft, hoe zekerder ze wordt van zichzelf en van haar eigen herinneringen. Dus gaat ze verder, doorzoekt ze het huis en vindt een computer met haar naam erop. Wanneer ze zich per ongeluk snijdt bij het losrukken van de computer, doet ze een vreselijke ontdekking: in haar arm zit een synthetisch bot met daarrond een dikke laag blauwe gel.
Even verbijsterd als Jenna wordt de lezer meegesleurd in een derde spanningsboog: het medisch-ethische vraagstuk. Jenna blijkt immers een proefkonijn van de allernieuwste medische technologie die haar eigen vader op haar uitprobeerde. Ze leeft in een gereconstrueerd lichaam. Haar hersenen, waarvan slechts tien procent behouden bleef, zijn deels vervangen door een revolutionaire gel. Om te kunnen functioneren, worden ze voortdurend geüpload met externe informatie. Haar zoektocht naar haar eigen ik eindigt uiteindelijk wanneer Jenna haar leven in eigen handen neemt: ze vernietigt de computer die de informatie naar haar hersenen stuurt.
Hoewel een dergelijke medisch-surrealistische verhaallijn totaal ongeloofwaardig lijkt, komt Pearson er vlot mee weg. Dit komt doordat ze het hele verhaal ophangt aan die ene universele thematiek: de zoektocht van een verwarde, maar wilskrachtige puber naar de eigen identiteit. De spil van het verhaal, het treffend neergezette ik-personage, is zo natuurlijk dat je zelden van haar los komt en je dus ook niet de vraag stelt of dat allemaal zomaar kan. Bovendien verhindert de thrillercomponent dat het boek in een al te grote sentimentaliteit vervalt. Ook Jenna's harde, spitsvondige humor heeft eenzelfde relativerend effect.
Natuurlijk zijn er enkele schoonheidsfoutjes: de plot hapert af en toe, het einde is er wat onnodig over (Jenna is 260 jaar) en Pearson laat zich tot enkele clichés verleiden, zoals het gebruiken van woordenboeklemma's als introductie van een hoofdstuk. Toch kan je hier nauwelijks aan tillen als je weet waar het boek in slaagt: het haast naadloos integreren van sterk uiteenlopende genres en schijnbaar onverenigbare thema's in een vlot lezend, spannend en verfrissend verhaal. [Marit Trioen] Masquer le texte

Jenna (17, ik-figuur) wordt na ruim een jaar wakker uit een coma. Ze is haar herinneringen kwijt. Langzaam wordt haar de werkelijkheid duidelijk: tien procent van haar oude lichaam heeft ze nog, de rest is vervangen door medische technologie. Het verhaal speelt zich af rond 2030. De gebeurtenissen worden afgewisseld met de gedachte van Jenna. Ondanks dat het om sciencefiction gaat, komt dit verhaal geloofwaardig over. Dit komt doordat het thema manipuleren van organismen terugkomt in de dagelijkse gebeurtenissen. (Vriendin Allys houdt zich bezig met de ethiek van de natuurwetenschap, oma Lily voert actie tegen het manipuleren van zaden en planten). Hoewel Jenna geen mens van vlees en bloed meer is, is ze op zoek naar haar identiteit, wordt verliefd en maakt vrienden op school. Daardoor zullen kinderen zich in haar en het verhaal herkennen. De Amerikaanse auteur schrijft jeugdboeken in verschillende genres, waarvan sommige in de prijzen vielen. Dit is haar debuut in Nederland. Vanaf ca. 14 jaar. Masquer le texte

Vroeger was ik iemand. Iemand die Jenna Fox heette. Maar ik ben meer dan wat ze me vertellen ... Maar ik weet niet precies wat. Zo begint het verhaal van de zeventienjarige Jenna die ergens in een villa in Californië uit de coma ontwaakt. Jenna herinnert zich niets van haar verleden. Om haar te helpen zijn er dvd's gerangschikt volgens leeftijd die haar beelden uit haar verleden geven. Ze woont alleen met haar moeder en haar oma. Maar het is duidelijk dat die laatste twee het over iets heel erg oneens zijn. Jenna weet wel heel veel over feiten die niets met haar persoonlijk leven te maken hebben, over de Franse Revolutie bijvoorbeeld. Maar met het bekijken van de film van haar leven gaat ze zich meer en meer vragen stellen, bijvoorbeeld waarom ze van Boston naar Californië verhuisd zijn en waarom haar vader niet bij hen woont en alleen via de telefoon of webcam met hen communiceert. Ze vraagt zich af of ze vroeger geen vrienden had. Ze komt erachter dat haar moeder haar baan als renovatiedeskundige opgegeven heeft, dat oma vroeger hoofd van de dienst neurologie was waar haar vader assistent was. Vader heeft nu een biotechnisch bedrijf dat biogel maakt. Oma is tegen genetische manipulatie en tegen overmatig vaccineren en antibioticagebruik. Je voelt de spanning tussen moeder en oma op dat terrein. Er komen meer herinneringen o.a. aan Kara en Locke en aan een ongeval. Wanneer Jenna drie computers ontdekt, verborgen in een kast, gaat ze hardnekkig op zoek naar haar identiteit. Ze voelt zich de gevangene van haar ouders. Zelfs de school is speciaal uitgezocht. De weinige leerlingen die er zijn, hebben allemaal iets dat voor de buitenwereld best verborgen blijft. Jenna ontdekt dat ze kunstarmen en -benen heeft. Ze vraagt zich af hoeveel er nog van de echte Jenna Fox in deze Jenna zit. Door gentechnologie is haar vader erin geslaagd om zijn dochter die na een verkeersongeval maar 10% van haar hersenfuncties overhad te 'reconstrueren'. Haar genetische kaart zit opgeslagen in de computer en die van haar twee vrienden ook. Maar die zijn niet gereconstrueerd. Op p. 141 en volgende beantwoordt haar vader haar vragen en dan lees je dat hij werkelijk aan alles heeft gedacht om de perfecte dochter te herscheppen. Omdat het allemaal illegaal is, moet Jenna verborgen blijven en omdat biogel, waardoor al de ontbrekende Jennastukken vervangen zijn niet bestand is tegen grote temperatuurschommelingen, zijn ze naar een gelijkmatig klimaat in Californië verhuisd. Wat vader Fox niet kon vermoeden, is dat Jenna hoe langer hoe meer menselijke gevoelens krijgt. Ze wil een gewoon meisje zijn en ze hoopt dat te kunnen worden door de grens van het sterfelijke met het onsterfelijke te overschrijden: ze gooit al de back-ups van de echte Jenna in de vijver en dat geeft haar het gevoel van een 'echt begin'.
Dit is een spannend en soms bizar verhaal, deels sciencefiction maar voor een groot gedeelte ook weer niet. Het roept vragen op als: hoever kan en mag je gaan met genetische manipulatie en waar zit de grens tussen liefde en eigenbelang? Het verhaal wordt echt heel ver in de tijd doorverteld en dat was niet echt nodig.
Masquer le texte