De middeleeuwen. Nog al te vaak associëren we hen met preutsheid, met beschroomde dames in zedige jurken, hoofse ridders en onthouding predikende paters. Seks, dat deed je om je voort te planten; anders was het dadelijk zondig.
Of niet? Davidsfonds Uitgeverij komt met een opvallende bloemlezing waaruit een heel ander beeld naar voren komt. In Wulpse wijven, geile gasten blijken de middeleeuwen namelijk net zo goed een broeihaard voor pikante teksten en nog pikantere kunstvoorwerpen. De samenstellers selecteerden enkele fraaie ‘boerdes’, komische verhalen met een eenvoudige plot, waarin mensen elkaar een flinke loer draaien. De verhalen dragen sprekende titels als 'Over een dame die zich liet repareren door een ketellapper' of 'Het nonnentoernooi' en worden begeleid door een resem prachtig schunnige miniaturen vol handtastelijkheden, kunstwerkjes en juwelen in alle maten die, zonder veel doekjes eromheen, het ene na het andere paar edele delen voorstellen. Voor wie meer wil weten volgt achteraan, behalve een aantal uitweidende voetnoten, ook een knappe bibliografie en een zeer toegankelijk nawoord dat wat meer uitleg geeft bij de verhalen, de auteurs en hun middeleeuwse context.
Wat bijvoorbeeld opvalt – het blijven de middeleeuwen – is de onverhulde misogynie in veel van de verhalen. Het vrouwelijk libido had nog een veel losbandigere reputatie dan in de perioden daarna; de meeste verhalen gaan dan ook over vrouwen die hun man horens opzetten en via allerlei listen tijd met hun minnaars weten door te brengen. Aan het eind volgt dan steevast een waarschuwing aan het adres van de lezer of toehoorder voor die onuitputtelijke trukendozen der vrouwen. Zo vindingrijk zijn ze namelijk, dat ze waar je bij staat dadelijk een draai aan de waarheid kunnen geven en zo hun echtgenoot dubbel belachelijk maken. Daarnaast kunnen ook de vele scènes waarbij vrouwen zonder enige vorm van toestemming bepoteld worden door wildvreemde mannen – en dat normaal lijken te vinden; vrouwen zijn immers altijd en overal te vinden voor een potje bedsport – de hedendaagse lezer enigszins doen fronsen.
Af en toe durft het leesplezier enigszins getemperd te worden door de discrepantie tussen de duidelijk middeleeuwse sfeer (in het lettertype, de situaties, de afbeeldingen) en enkele wat al te krampachtige pogingen om de teksten naar het heden te halen, bijvoorbeeld door het gebruik van een zeer hedendaagse term als ‘euro’. Wulpse wijven, geile gasten vraagt in eerste instantie wat inleving van zijn lezers, maar vervolgens geeft deze bloemlezing een amusante inkijk in de middeleeuwse seksuele appetijt en de platvloerse humor die ook toen schering en inslag was – en nog steeds bijzonder genietbaar kan zijn. Toch één caveat: het rode oortjes-gehalte van Wulpse wijven, geile gasten kan wel degelijk van die orde zijn dat men toch best even uitkijkt in welk gezelschap men het openslaat. [Xanne Huybrecht] Masquer le texte