Ayse
Een bruid van thuis : het verhaal van een gedwongen huwelijk
Uithuwelijking roept in de eerste plaats het beeld op van in het westen opgegroeide allochtone meisjes die naar hun thuisland worden teruggestuurd om er te trouwen met een voor hen uitgekozen man. Heel wat meisjes leggen die reis echter ook in omgekeerde richting af. Zij denken dat hun in 'het beloofde land' een paradijselijk leven te wachten staat. De realiteit is vaak totaal anders.
Tot die vaststelling komt ook Ayse. Op haar veertiende reist ze als bruid van haar neef Mustapha met diens familie naar Duitsland. Al snel blijkt haar huwelijk in geen enkel opzicht aan haar verwachtingen te voldoen. Fysiek en seksueel geweld gaan stilaan deel uitmaken van het dagelijkse leven. Zowel haar man als haar schoonfamilie beladen haar met de verantwoordelijkheden van een volwassen vrouw, maar onthouden haar elke vorm van respect. Naast een voltijdse baan in de fabriek moet ze ook nog eens thuis bijklussen en voor het hele huishouden instaan. Na een jaar bevalt Ayse van een zoon, de eerste van vijf kinderen. Haar kinderen vormen een van de weinige lichtpunten in haar leven, maar zijn tegelijk ook een bron van pijn: ze worden heel jong voor lange tijd naar Turkije gestuurd waar ze door de familie traditioneel worden opgevoed.
In een eenvoudige stijl vertelt Ayse haar aangrijpende relaas. Zij heeft zich niet alleen een vreemde taal eigen gemaakt, maar ook een aantal waarden die in de cultuur van haar nieuwe land ingebakken zijn. Zij vecht voor vrijheid, onafhankelijkheid, maar ook voor liefde en voor de voogdij over haar kinderen.
Het verhaal van Ayse is geen alleenstaand geval. Met dit boek verwerft zij een plaats binnen een generatie van moslimvrouwen die opkomen voor hun rechten en 'zich niet zomaar neerleggen bij gedwongen huwelijken, kindbruidjes, (huis)slavernij en partnergeweld. Respect voor culturele verschillen en de bescherming van de privésfeer hebben er lang voor gezorgd dat deze schendingen vrijwel onzichtbaar bleven. Mede dankzij vrouwen als Ayse, die de moed hebben om hun stem te verheffen, is er tegenwoordig een kentering merkbaar. Zo komen er langzaam maar zeker barsten in het taboe rond huiselijk geweld. Er wordenook steeds meer pogingen ondernomen om deze problematiek bespreekbaar te maken.
De Nederlandse Stichting Kezban, die het nawoord van het boek verzorgde, werd opgericht in 2001 nadat Kezban Vural door haar ex-man vermoord werd. Onder het motto 'Dit Nooit Meer' wil de actiegroep huiselijk geweld in allochtone kring voorkomen en bestrijden, duiden op het belang van de culturele achtergrond bij eerwraak en een bewustwordingsproces in de allochtone gemeenschap op gang brengen.
Van Vossole, Anke


[Anke Van Vossole] Masquer le texte

De Turkse Ayse vertelt hier haar levensverhaal. Na een jeugd in het arme Anatolië wordt ze uitgehuwelijkt en vertrekt naar haar toekomstige man die met zijn familie in Duitsland woont. Na aankomst daar begint voor haar echter een leven van uitbuiting en mishandeling, onder regie van haar man en schoonmoeder. Snel achtereen worden vier kinderen geboren. Als Ayse tenslotte de kracht vindt om weg te gaan en echtscheiding aan te vragen, ontvoert haar man twee van de kinderen naar Turkije. Het nawoord belicht de problematiek van huiselijk geweld en eerwraak, waarmee vooral Turkse en Marokkaanse vrouwen regelmatig te maken krijgen en die niet zelden slachtoffers eist, zoals in de media is te lezen. De laatste tijd verschijnen veel boeken van niet-westerse vrouwen. Dit is een van de betere. In samenwerking met haar co-auteur - Ayse is lange tijd analfabeet geweest - zijn Ayse’s ervaringen vlot leesbaar beschreven, zodat een spannend boek is ontstaan dat leest als een trein. Het zal daardoor een breed publiek kunnen boeien en het bewust maken van de beschreven problematiek. Masquer le texte