Boto is een roze dolfijn, die in de Amazonerivier schuilt. Hij is een bekende figuur in de Latijns-Amerikaanse orale traditie. Boto is een vrouwenverslinder; niemand glanst en buitelt als hij, en alle vrouwen willen door hem worden bereden. Maar geen meisje verlangt zo hartstochtelijk naar hem als Riawa. 'Een buiteling van formaat, een feestelijke stoeipartij, een eindeloze kopjeduikel, een hemelhoge tuimeling, dat was wat Boto haar beloofde.' 's Nachts droomt ze van hem en hij van haar. Tot een knappe vreemdeling opduikt, die alleen maar oog heeft voor haar. Riawa volgt hem, de duisternis in, tot wanhoop van haar ouders en vriendinnen. Want 'wie haar minnaar in de wildernis zoekt, eindigt met een beest in bed'.

Marita De Sterck hoorde tijdens haar verblijf in het Amazonegebied verschillende versies van dit verhaal. Boto. Een liefdesverhaal uit het Amazonewoud is een persoonlijke bewerking daarvan, geïllustreerd door Jan Bosschaert, expert bij uitstek in het tekenen van mooie vrouwen. Bosschaert was goed geplaatst om dit verhaal in beeld te brengen: dankzij zijn stripreeks Jaguar, die zich in de Latijns-Amerikaanse jungle afspeelt, had hij de sfeer goed in de vingers. Zijn illustraties zijn oogstrelend, en hebben een schetsmatige spontaniteit.

De laatste prent toont een kale plek, waar alle bomen zijn gerooid; een vingerwijzing dat de teloorgang van het Amazonewoud niet alleen een ecologische, maar ook een culturele ramp is. Een mooi kleinood, alleen jammer dat werd gekozen voor zo'n opdringerig lettertype. (vdbv)

Hide text

Marita De Sterck, betoverd door groeirituelen voor meisjes en verhalen uit het Amazonewoud, maakte met dit boek haar eigen versie van het Boto-verhaal, waarin wederzijdse verleiding de grenzen tussen mens en dier doorbreekt. Boto is de Amerindiaanse naam voor de roze rivierdolfijn (Inea geoffrensis), een dier dat fascineert door zijn menskleurige huid en soepele bewegingen. Er gaat een erotiserend effect van uit en Boto wordt in vele verhalen voorgesteld als een geboren verleider. Van vaderloze kinderen wordt gezegd dat ze het kind van Boto zijn. Verhalen over Boto komen er in diverse vorm en strekking. De Sterck legt de klemtoon op erotiek en verleiding, maar verwerkt ook elementen uit versies die waarschuwen voor het gevaar. In haar versie vertelt een grootmoeder haar kleinkind over Riawa, die als geen ander geboeid wordt door Boto (aan het eind blijkt de grootmoeder Riawa te zijn). Op een feestavond verandert Boto zich in een knappe jongeman en weet hij Riawa helemaal voor zich te winnen. De sjamaan verbreekt echter de betovering, waarna de levensloze Boto terug tot leven wordt gestreeld en gekust door de vrouwen. Er wordt nog eens gewaarschuwd voor de gevaren van de onderwaterwereld, maar alle vrouwen van het dorp zingen nu nog meer over Boto Amorador. Ook kleindochter Riawa lijkt nu compleet in de ban van de dolfijn.
De Sterck vertelt een knap verhaal volgens de regels van de kunst, met een aankondiging, herhalende elementen, en een evenwicht tussen generalisaties en een specifiek verhaal. Op een aantal gezwollen frases na (o.m. het weinig erotisch klinkende "begeerd vlees" als datgene wat meisjes en vrouwen het liefst ter wereld willen), is haar taal precies, ingehouden krachtig en erotisch geladen. Opvallend is de aandacht, in werkwoorden en nominalisaties, voor de bewegingen van de dolfijn ("buitelen", "duikelen", "tuimelen", "deinen") en vrouwen ("wiegen", "welven", "plonzen", "dansen", "wervelen") om de gezamenlijke erotische dans uit te beelden. Dat gezamelijke bewegen komt helemaal naar voren in de copieuze tekeningen van Jan Bosschaert. In de ineengestrengelde lichamen van Riawa en Boto gaan mens en dier in elkaar over, maar ook in de apart getekende figuren lijken mens en dier op elkaar. Soepele vormen, de ogen en de blik, het spuitgat van Boto en de navel van Riawa vatten de klemtonen in het verhaal uitstekend. Ook de omtovering van Boto tot mens beeldt Bosschaert knap uit. Dat alles tegenover fraaie getekende achtergronden en mooie avondlijke en ochtendlijke kleuren. De tekeningen beslaan telkens twee volle pagina's, waarin de tekst als kader ingelast wordt. Die kaders, met golvende rand en hoekig lettertype, gan niet goed samen met het verhaal en de tekeningen. Ze geven de indruk van een verouderde non-fictievormgeving.
Na al die oerwoudpracht volgt een schets van een platgebrand en gerooid woud, een apocalyptisch beeld dat ook het einde vertolkt van de indianenculturen en de verteltradities. Het is een wat geforceerde coda, waar De Sterck wel al op zinspeelde aan het begin van het verhaal: "Alleen wie het land van zijn voorouders wil behoeden voor zijn kindskinderen, vermoedt welke krachten in de Amazone en haar wouden verscholen liggen." [Chris Bulcaen] Hide text

Een indiaans meisje vraagt haar grootmoeder vlak voordat ze gaat slapen een verhaal te vertellen over de liefde. Grootmoeder begint bij het begin: het ontstaan van de mens vanuit de Amazone, de mens in relatie tot zijn directe omgeving, respect voor land en rivier en voor volgende generaties. Oma vertelt over Boto, een roze dolfijn die in de Amazone zwemt. Riawa is een jonge vrouw die droomt van een sterke man; Boto verandert in haar droombeeld en verleidt Riawa. De auteur is antropologe en schreef diverse (informatieve) kinderboeken over andere culturen. Het verhaal over Boto hoorde zij tijdens een reis door Colombia. De stijl van dit oblong prentenboek is poëtisch, geschreven met veel respect voor de orale verhaaltraditie waarin thema’s als liefde en het ontstaan van de wereld belangrijk zijn. De realistische, paginagrote potloodillustraties in zachte kleuren nemen de lezer mee naar een ondoordringbaar oerwoud, waarin nacht en dag het leefritme bepalen. De laatste dubbele pagina laat een door houtkap verwoest oerwoud zien. Taal en thema zijn bedoeld voor kinderen en jongeren vanaf ca. 14 jaar. Hide text