Wie houdt van verhalen over de eerste eeuwen van het Romeinse Rijk wordt de laatste tijd op zijn wenken bediend. Zo verscheen in 2008 bij Het Spectrum een heruitgave van Romeinse sagen & verhalen, de klassieker van Onno Damsté, en schreef Hein van Dolen over het onderwerp een deeltje in de reeks 'In een notendop' (Bakker). Beide boeken hebben hun verdiensten, maar dit boek van Jo Claes is ontgetwijfeld het beste en volledigste van de drie.

Waar in de eerste twee boeken het verhaal centraal staat, heeft Claes het over een andere boeg gegooid. Wie dat wil, kan ook hier gewoon de geschiedenis lezen van de eeuwige stad, met Aeneas die vlucht uit Troje, de verdrijving van de koningen en het al dan niet heldhaftige optreden van enkele vooraanstaande Romeinen in de strijd tegen hun buurvolkeren. Het hele verhaal neemt zo'n derde van het 300 pagina's tellende boek in beslag en is vlot verteld met voldoende duiding. Wie het boek op die manier benadert, steekt al heel wat op. Elk hoofdstuk telt twee tot vier pagina's, wat het boek geschikt maakt om het in kleine stukjes te lezen. Talrijke afbeeldingen van beeldend werk uit de oudheid en later begeleiden de verhalen.

Het boek biedt echter meer dan dat. In kaderstukken die volgen op elk hoofdstuk, wordt nl. extra uitleg gegeven bij de verschillende episodes. Dat kan gaan van het misschien wat schools aandoende oplijsten van woorden en uitdrukkingen die met de verhalen te maken hebben, tot verdere uitleg en historische kritiek bij het waarheidsgehalte van bepaalde gebeurtenissen. Jo Claes weet zo op handige wijze de Romeinse ambten en instellingen of de verschillende Romeinse goden nader toe te lichten. En hij doet dat grondig: zo worden alle 16 goden die met de landbouw te maken hebben opgesomd en toegelicht. Achteraan worden de goden, personen en opgenomen afleidingen bovendien nog eens opgelijst met een korte uitleg erbij. Die lijst is zeker volledig, maar persoonsnamen worden helaas alfabetisch gerangschikt volgens praenomen ? nomen ? cognomen (Gaius Julius Caesar), en niet volgens de naam waarmee ze algemeen bekend zijn, wat het opzoekingswerk danig bemoeilijkt. Heb je de persoon gevonden die je zoekt, dan ontbreekt bovendien de paginaverwijzing naar de ruimere uitleg in het boek. Wie Romeinse sagen en legenden dus na lectuur wil gebruiken als een handig naslagwerk, is eraan voor de moeite.

Stom eigenlijk voor een werk boordevol handige informatie. Hopelijk wordt dit euvel rechtgezet in een latere uitgave, maar ondertussen blijft het meer dan de moeite om in huis te halen. [Dieter Wildemauwe] Hide text

Een groot aantal Romeinse verhalen wordt hier naverteld. Telkens onderzoekt de auteur welke invloed ze hadden op schilders, beeldhouwers, miniaturisten en welke sporen ze nagelaten hebben in ons taalgebruik. De volgorde is chronologisch, vanaf Aeneas via de stichting van Rome tot 272 v.C. (de overgave van Tarentum). Bij elk verhaal krijgen we lijstjes met woorden en zegswijzen, die aan de oudheid ontleend zijn. Verder ook prachtige reproducties van mozaïeken, muurschilderingen, miniaturen, schilderijen en beeldhouwwerken. Helaas ontbreekt informatie over de kunstenaars. De tekst zelf is voor iedereen toegankelijk. Dus ook voor leerlingen die deze verhalen lezen in de (Latijnse) les. Via de vele reproducties kunnen zij zich ook een levendiger beeld vormen van de gebeurtenissen. Het boek heeft geen register, maar wel stambomen, lijstjes van koningen en ambtenaren, geografische kaarten, een chronologie, een lijst van Griekse en Romeinse goden, vele eigennamen met hun functie. Nog twee details: Abundantia (pagina 299) hoort niet thuis in het rijtje van de Griekse godinnen. Claes legt niet uit wat voor hem het verschil is tussen sagen en legenden en welke verhalen hij beschouwt als sagen en welke als legenden. Hide text