5+ ? Meneer Papier is niet zomaar een prentenboekfiguurtje dat rechttoe rechtaan naar de realiteit is geboetseerd. Alleen zijn naam al verklapt dat hij als personage uit de prentenboeken van Gerda Dendooven en Elvis Peeters noodgedwongen een wezen is dat enkel op papier bestaat. Daarnaast hij is ook nadrukkelijk het resultaat van heel wat knip- en plakwerk met gekleurd papier. Weinig prentenboekfiguren dragen dan ook zo duidelijk hun creatieproces in zich en onthullen zo gemakkelijk hoe ze werkelijk ontstaan zijn. Zeker als je beseft dat de persoonlijke lievelingsbezigheid van Meneer Papier ook nog eens knippen is, en dat hij de schaar daarom altijd in de aanslag heeft.
Het mag dan ook geen wonder heten dat Meneer Papier in het verleden al een dankbaar figuur is gebleken voor de Dendooven, die in de loop van haar carrière meer en meer collagetechnieken heeft geïntegreerd in haar tekenwerk. Zo leverden de vorige twee boeken over Meneertje Papier, Meneer Papier gaat wandelen (De …
Read more
5+ ? Meneer Papier is niet zomaar een prentenboekfiguurtje dat rechttoe rechtaan naar de realiteit is geboetseerd. Alleen zijn naam al verklapt dat hij als personage uit de prentenboeken van Gerda Dendooven en Elvis Peeters noodgedwongen een wezen is dat enkel op papier bestaat. Daarnaast hij is ook nadrukkelijk het resultaat van heel wat knip- en plakwerk met gekleurd papier. Weinig prentenboekfiguren dragen dan ook zo duidelijk hun creatieproces in zich en onthullen zo gemakkelijk hoe ze werkelijk ontstaan zijn. Zeker als je beseft dat de persoonlijke lievelingsbezigheid van Meneer Papier ook nog eens knippen is, en dat hij de schaar daarom altijd in de aanslag heeft.
Het mag dan ook geen wonder heten dat Meneer Papier in het verleden al een dankbaar figuur is gebleken voor de Dendooven, die in de loop van haar carrière meer en meer collagetechnieken heeft geïntegreerd in haar tekenwerk. Zo leverden de vorige twee boeken over Meneertje Papier, Meneer Papier gaat wandelen (De Leeswelp 2002, p. 54) en Meneer Papier is verscheurd (De Leeswelp 2004, p. 16), haar resp. een Boekenpauw en een Vlag en Wimpel op. Opvallend aan deze voorgangers was het organische samenspel van Dendoovens illustraties met de teksten van Elvis Peeters, die zich voor een groot deel concentreerden op de visuele kenmerken van het hoofdpersonage. Niet alleen speelde het feit dat het figuurtje van papier is gemaakt een belangrijke rol als verhaalelement, maar Peeters zorgde ook steevast voor een aantal subtielere verwijzingen naar de aard van het personage. Met name de mogelijkheden van beeldspraak werden daarbij handig uitgespeeld (zie bv. de 'verscheurd' uit de titel van het tweede boek).
Hetzelfde gaat ook op voor Meneer Papier en zijn meisje, een ietwat macaber circulair liefdesverhaal waarin Meneer Papier zijn eigen droommeisje creëert. Wanneer het papieren figuurtje zich op een zonnige dag op een bankje in het park heeft gezet, dwarrelt er plots een foto voorbij, die schittert als de zon. Als Meneer Papier hem even in handen heeft, ontglipt de foto hem, waarna hij in de vijver belandt. Op dat moment sluit hij zijn ogen, herinnert hij zich dat er een meisje op de foto stond, en beseft hij dat het haar ogen waren die zo schitterden. Meneer Papier is helemaal weg van het meisje. Op de volgende twee pagina's zien we hoe hij haar naarstig probeert na te maken door haar op een groot geel papier te tekenen en uit te knippen.
Wanneer ze tot leven komt, heeft ze echter geen oog voor haar maker, maar loopt ze verwonderd een vlinder achterna. De duidelijk verliefde Meneer Papier wil dat ze bij hem op de bank blijft, en knipt dan maar een van haar voeten af. Als het meisje opnieuw afgeleid wordt en naar de bloemen hinkt, besluit hij om ook maar haar andere voet te amputeren. Maar nog weet het meisje niet van ophouden, en op een mooi uitgewerkte compositie die verspreid is over een dubbele pagina slingert ze van twijg tot twijg door de bomen, wat Meneer Papier er ten slotte toe leidt om ook haar armen weg te knippen. Dan steekt echter de wind op, en het meisje, dat geen armen meer heeft om Meneer Papier vast te houden, waait weg, om opnieuw in de vijver te belanden waar het verhaal begon. Mistroostig blijft Meneer Papier op zijn bankje achter.
De ondertoon bij dat alles is licht melancholisch, maar sentimenteel is het verhaal geenszins, en dat heeft zowel te maken met Meneer Papiers eigenaardige gedrag, als met de vrij kale zinnen van Peeters en de beeldende middelen die Dendooven aanwendt. De nogal rudimentaire collagefiguren hebben nl. een zekere maat aan abstractie, en waar ze daardoor inboeten aan expliciete expressie, laten ze meer ruimte voor interpretatie. Bovendien komt de nadruk door het gebruik van egale vlakken ook te liggen op kleur en compositie, en ook de handgeschreven letters sluiten goed aan bij de visuele component. Het verhaal zelf alludeert ten slotte op een originele manier op het thema van de creator die verliefd is op zijn eigen creatie. Het resultaat is een eigenzinnig prentenboek met een ongrijpbare en licht absurde sfeer. Door de aparte maar toch lichte stijl van Dendooven en het uitdagende verhaal, dat geen welomlijnde antwoorden biedt, zal het vooral de verbeelding prikkelen van jonge lezers. [Koen Sels]
Hide text