Veel liefs van Michaël is het derde luik van de trilogie. Het is een combinatie van een historische familieroman, een detective en een psychologische roman. In het middelpunt staat Michaël met zijn voorgeschiedenis in ex-Joegoslavië. Na een verdwijning van vijf jaar duikt hij plots anoniem op in Oostende, waar zijn vrouw Marta woont. Hij ontvoert hun zoontje Misja en brengt hem naar Vijfhuizen, een gehucht nabij Woumen in de Westhoek. Marta vermoedt dat Michaël achter de ontvoering zit, maar ze verzwijgen dit angstvallig voor de politie. Tot een verontrustend bericht uit ex-Joegoslavië paniek veroorzaakt.

De lezer volgt de gebeurtenissen op drie vlakken. In het psychologische ik-verhaal beschrijft Michaël nauwgezet en filmisch zijn handelingen, zodat je wat de feiten betreft de politie én de familie voorblijft. Nachtmerries en overvloedige flashbacks die Michaëls zieke, paranoïde geest beheersen, onthullen zijn motieven. Maar echt duidelijk en steekhoudend blijken die nooit te zijn. Michaël vergelijkt zichzelf met Oedipus, die na het verraad aan zijn vader zichzelf strafte om zijn volk te redden. Het klinkt theatraal dat Michaël op dezelfde manier zijn volk wil redden, vooral ook omdat de vergelijking opgaat voor hem die niet elke bloedband afzweert. Op dit vlak regeert de emotionele spanning. Die wordt nog versterkt door onbeantwoorde, mysterieuze telefoontjes van Michaël naar een nummer in ex-Joegoslavië.

Het parallel lopende detectiveverhaal, een hij-verhaal, doorkruist het verwarde ik-verhaal. Het onderzoek naar de verdwenen Misja leidt inspecteur Storms naar de geschiedenis van ex-Joegoslavië. Het herhaald aanvullen van de stamboom van de Lupovics en het herkauwen van hun geschiedenis is voor de lezer geen overbodige luxe, maar ze is soms zo uitvoerig dat ze eerder verwarrend dan functioneel is. Toch is dit het sterkste luik van de drie. De spanning stijgt met ieder stukje knap ingewonnen informatie, het opvoeren van perspectiefwisselingen versnelt het ritme.

Het derde niveau valt heel wat zwakker uit, omdat de personages het minst geloofwaardig zijn. Marta zégt te veel dat ze angstig is, zonder dat het blijkt. Het moet dan ook een sterke of koele dame zijn die in opperste verwarring tijdens een verhoor haar gevoelens in metaforen en filmbeelden kan vertalen. De roman eindigt zoals de vorige twee met enkele zachte brieven van Michaël, en een laatste Servisch-Kroatische verhaal waarin hij de haatgevoelens van zijn vader en oom plaatst. Alsof hij nog een laatste verontschuldiging zoekt.

Veel liefs van Michaël is associatief en beeldrijk geschreven met veel verwijzingen naar de filmwereld. Als derde deel van de trilogie is de roman waardevol, maar door de vergezochte uitwerking van de thematiek overtuigt hij minder dan de vorige delen. [Jet Marchau] Verberg tekst

De verdwijning van de kleuter Misja stelt de politie voor raadsels. Misja’s moeder Marta en haar schoonfamilie hebben echter wel een idee wie Misja ontvoerd heeft: Marta’s doodgewaande man Michaël. Maar wat wil hij met het kleine jongetje? Eventueel los te lezen roman die de afsluiting vormt van de trilogie* over oorlog en aids in het Europa van rond de laatste eeuwwisseling. De dood van zijn stiefbroer Jonas en de oorlog in zijn vaderland Joegoslavië hebben diepe wonden geslagen in het ‘arme hoofd’ van Michaël, een van de vertellers in dit verhaal. De kwellende ‘beelden uit het verleden’ worden door de auteur vakkundig gecombineerd met de zoektocht van de politie, die thrillerelementen heeft, en de in bewonderenswaardig realistische dialogen en monologen weergegeven angsten en vermoedens van de familie. De personages zijn levensecht en worden de lezer dierbaar. Door de uitgebreide aandacht voor hun psyche en het subtiele spel met suggestie en spanning is de roman eerder voor volwassenen dan voor jongeren geschikt. Aangrijpende roman over de invloed van de wereldgeschiedenis op het persoonlijk leven. Vanaf ca. 14 jaar. Verberg tekst

In 1996 verscheen Simoens eerste adolescentenroman, ‘Met mij gaat alles goed’. Het was meteen een schot in de roos: het aangrijpende verhaal van de jonge Jonas Bracke die aan aids sterft, oogstte succes bij de doelgroep én lovende kritieken in de pers. Drie jaar later breide de auteur een vervolg aan het verhaal, vanuit het standpunt van Jonas’ jongere zusje: ‘En met Anna?’ In 2005 verschijnt een derde deel, waarin de geliefde stiefbroer van Jonas, halfbroer van Anna, centraal staat: ‘Veel liefs van Michaël’. Het centrale gegeven in dit boek is de verdwijning van de vijfjarige Misja op 10 oktober 2002. Hij is vermoedelijk opgehaald door een man aan zijn kleuterschooltje in Oostende. De politie beschouwt de zaak onmiddellijk als ‘zorgwekkend’. De lezer volgt de gebeurtenissen vanuit drie verschillende gezichtspunten: dat van de speurders, dat van de ontvoerder en dat van de familie van het verdwenen jongetje. Die drie verhaallijnen wisselen mekaar af doorheen het hele boek. Vanaf het eerste hoofdstuk speelt de auteur open kaart wat de dader betreft: de ‘verdwenen’ en door iedereen (buiten een paar intimi) doodgewaande vader van het jongetje heeft zijn zoontje ontvoerd en houdt hem vast in een afgelegen en uitgestorven gehucht in de Westhoek. De cruciale vraag is dan ook niet ‘whodunit’ maar wel: wat bezielt die dader? Hij beseft zelf dat er iets mis is met zijn ‘arme hoofd’. De vreemde notities die hij maakt en vooral de vele herinneringen aan zijn vroege kinderjaren en latere oorlogservaringen in ex-Joegoslavië, geven vage hints. Ook de politiecommissaris gaat graven in het verleden van Michaël, omdat Misja’s moeder en grootouders daarover zo terughoudend zijn. Zowel de dader als de politie zijn geobsedeerd in de weer met Michaëls stamboom. Het oorlogsgebeuren komt fragmentarisch maar uitgebreid aan bod. Als de commissaris aan het googelen slaat, glijdt het verhaal zelfs wel eens richting geschiedenisles. Dit derde deel in de trilogie scoort als literair werk beslist lager dan het tweede deel en kan zeker niet tippen aan de uitgelezen kwaliteit van het eerste. Veel van wat de lezer in de voorgaande twee verhalen zelf tussen de regels kon lezen of mocht invullen, wordt hier uitvoerig geëxpliciteerd en aangevuld. Bij momenten wordt dat irritant. In de verhaallijn van het politieonderzoek krijgt de vertelstijl bovendien iets clichématigs. Je waant je soms in een televisieserie van dertien-in-een-dozijn of in een Aspeboek. De ontknopingsscène (politie net op de cruciale minuut ter plaatse) is ronduit ongeloofwaardig. Heel jammer dat auteur en uitgeverij zich door het succes van de vorige twee boeken tot dit afrondende aanvulsel lieten verleiden. De auteur verdient dit keer een aanmanend ‘Je kunt beslist beter als je wilt’ op zijn rapport.

Verberg tekst