‘Aan het begin was er water. / niets dan water, / een zee van water. / En er was ook Moer.’ Met deze ritmische zinnen begint Geert De Kockere zijn scheppingsverhaal, waarmee hij meteen een eigenzinnige draai geeft aan de Bijbel. Moer is een reuzin. Op de illustratie zie je enkel haar twee knieën, die als reusachtige rotsen uit het water steken. Op de volgende illustratie nemen de beelden het volledig over van de tekst: je ziet Moer in verschillende houdingen door het water kronkelen, het accent ligt op haar reusachtige billen, dijen en heupen. Haar hoofd is minimaal. Haar lichamelijkheid wordt ook in de tekst beklemtoond: meestal slaapt Moer, maar soms beweegt ze en moet ze giechelen ‘omdat het water kietelde. / Tussen haar benen.’Op een dag komt er iets uit het water gekropen, van tussen de benen van Moer: ‘Het was mossel noch vis. / Het was vis noch vlees. / Het was iets tussenin. / Iets dat pas bestond.’ Wanneer ‘Iets’ in Moers neus kruipt, moet die zo hard niezen dat ze uiteenspat. Zo ontstaan eilanden en werelddelen, op de illustratie wordt dat gebeuren gerepresenteerd in een explosie van gekleurde en gescheurde snippers. Op de volgende prent zijn die veranderd in een bontgekleurd landschap, vol van de meest exotische dieren.Pas als je nog een blad omslaat, zie je dat Iets een mensachtig wezen is, klein, wit en bloot. Ze ontwikkelt zich in harmonie met de natuur en met de dieren, ook al eet ze hen. Iets is altijd nieuwsgierig en zo ontdekt ze ‘Iets Anders’. Uit hun gemompel ontstaat de taal en al snel ervaren ze een nieuw gevoel. Elke nacht kruipen ze dicht tegen elkaar aan. ‘Eerst nog rug aan rug, / wat later buik tegen buik. / Gezellig lekker warm.’ Het duurt niet lang of de buik van Iets wordt dikker. Op de illustratie zie je voor het eerst dat ze borsten heeft. Op haar bolle buik staat een ooievaar en Iets Anders wuift haar koelte toe. Zo wordt ‘Iets van Niets’ geboren. Die groeit als kool en trekt al snel de wijde wereld in.Dan volgt er een grote sprong in de tijd: ‘Dat gebeurde lang, lang geleden’. Intussen kregen Iets van Niets en Ook Iets samen ‘Nog Iets’ en zo ging dat maar door, ‘wel zeven miljard keer Weer Iets’. De tijdsprong blijkt ook uit de prenten, waarop fietsen, auto’s en huizen verschijnen. Om zich niet te vervelen, beginnen de wezens te werken en later doen ze ook ‘iets met woorden. / Met klanken. / Met beelden. / En sommigen noemden dat .’ Pas dan noemen ze zichzelf ‘. Hiermee verheft De Kockere de kunst tot het meest wezenlijke van de mens.Het slotbeeld is niet toevallig gesitueerd in de wolken. Een mannelijke vliegenier draagt er een slapende vrouw in zijn armen. De handen die in de tekst centraal staan (‘Handen om te maken en om te strelen’) krijgen reusachtige proporties. Op het eind ‘streelt Iemand heel graag Iemand Anders.’ Het boek eindigt met een vraag aan de lezer: ‘Wat denk je?/ Ben jij ook zo iemand?’ Daarmee wordt het verhaal meteen een ode aan de liefde, als basis voor de voortdurende schepping.De poëtische tekst drijft op herhalingen, woord- en klankspelingen die de lezer geregeld op sleeptouw nemen: ‘Iets van Niets leerde lopen. / En rekken en strekken. / En plukken en bukken.’ Maar vaak ook doen ze hem struikelen. Vooral het spel met ‘Iets’ drijft De Kockere te ver door, waardoor sommige fragmenten te gekunsteld overkomen en ook moeilijk voor te lezen zijn.Het fascinerends zijn de illustraties van Inge Bogaerts. De uitbundige kleuren en ingenieuze composities zuigen je de beelden in. Daarin is een rijkdom aan invloeden verwerkt, van naïeve volkskunst via expressionisme en surrealisme tot abstracte kunt. Kunstliefhebbers kunnen referenties ontdekken aan tal van kunstenaars en illustratoren, van Chagall tot Dendooven. Dit maakt dat het boek niet alleen een scheppingsverhaal brengt, maar ook een verhaal in beelden over (kunst) scheppen. [Jan Van Coillie] Verberg tekst

'Iets' is volgens mij één van de betere jeugdboeken van de hand van Geert De Kockere. Dat wil natuurlijk al heel wat zeggen. 'Iets' is niet het meest gemakkelijke boek, maar het is prachtig geschreven en heel poëtisch. Ook de tekeningen zijn absoluut de moeite waard. Ze zijn erg abstract en vormen collages die nogal onwerelds aandoen. Toch is het geheel erg mooi en zijn alle details op zich wel herkenbaar. Deze door Inge Bogaerts veroorzaakte explosie van kleur staat symbool voor de Big Bang die onze aarde liet ontstaan. De grote knal die er uiteindelijk ook voor zorgde dat er mensen geboren werden. En ook hierover gaat dan ook dit wondermooie prentenboek. Alles start bij de reuzin Moer. Wanneer ze moet niezen doordat Iets in haar neus is gekropen, ontstonden er werelddelen en eilanden. En op één daarvan kroop Iets rond. Iets evolueerde naar Iets dat kon kruipen en daarna naar Iets dat rechtop ging lopen. En Iets zwom naar een ander eiland, waarop Iets Iets Anders tegenkwam. Iets en Iets Anders werden verliefd. Ze kregen een Iets van Niets, dat kwam uit de buik van Iets. Iets van Niets groeide op in een warme thuis en vertrok later. Iets van Niets trok de wereld in, waarin Iets van Niets Ook Iets tegenkwam. Samen kregen ze Nog Iets, en dan Weer Iets. En dit gaat zo door, wel zeven miljard keer. En allemaal gingen ze iets doen: werk, spel, sport of kunst. Ze vonden zichzelf zo belangrijk dat ze zich voortaan Iemand gingen noemen. En zo komt het dat nog steeds elke dag, elk uur, elke minuut er Iets bij komt. Iets dat start met een zaadje, een boontje en in een warme buik groeit tot het Iemand is. Wat denk je? Ben jij ook zo iemand?

Verberg tekst